پایتخت کتاب ایران انتخاب شد

»بوشهر» با حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به عنوان سومین پایتخت کتاب ایران معرفی می‌شود.

به گزارش آی‌فیلم، آیین اختتامیه سومین دوره طرح انتخاب پایتخت کتاب ایران و همچنین سومین دوره جشنواره روستاها و عشایر دوستدار کتاب در تالار وحدت تهران برگزار شد.

 سیدرضا صالحی امیری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در مراسم معرفی سومین پایتخت کتاب ایران، اظهار داشت: امروز این جمع حاضر در تالار وحدت نمادی از ایران کوچک است. همه اقشار با نگاه‌های مختلف، قومیت و مذاهب گوناگون ذیل یک سقف جمع شدیم تا بار دیگر سخن از کتاب و کتابخوانی داشته باشیم.

وی ضمن ابراز امیدواری از اینکه این حرکت رقابت سازنده‌ای منشأ تحول سازنده در حوزه فرهنگ باشد، گفت: مبادا کسی در دلش احساس نگرانی داشته باشد که در این رقابت برنده نشده همه شما برنده هستید تشخیص امتیاز کار سختی است و باید به نتیجه داوری‌ها احترام گذاشت.

وزیر ارشاد ضمن اشاره به شهرستان‌ها، روستاها و شهر منتخب ابراز داشت: مگر می‌شود کسی دلبسته فرهنگ باشد و منتخب اهل فرهنگ نباشد،‌اما به رسم عرف باید یک شهر به نام برنده معرفی شود اما از سوی دیگر باید بدانیم حوزه کتاب حوزه‌ای که می‌تواند دل و قلب‌ها را به همدیگر نزدیک کند.

وی در ادامه سخنان خود با بیان اینکه تقریظ رهبر انقلاب بر 4 کتاب دفاع مقدس نشان از اهمیت این حوزه دارد، بیان داشت:‌ شخصیت اول کشورمان با تمام مشغله خود در دنیای اسلام به امر کتابخوانی و تقریظ‌نویسی همت می‌گمارند. این امر باید الگویی برای تمام نقاط و مردم کشور باشد چرا که امروز هیچ توجیهی برای کتاب نخواندن وجود ندارد.

وی در پایان سخنان خود افزود: اگر بناست در این کشور برای توسعه ملی اتفاق بیفتد آن توسعه از فرهنگ و انسان فرهنگی آغاز می‌شود. بوشهر که به عنوان پایتخت کتاب ایران انتخاب شد خود ایرانی کوچک است که مردمانی نجیب، سخت‌کوش و با فرهنگ دارد نگینی درخشان که در تمدن ایران می‌درخشد. بوشهر تکه‌ای از پاره تن  ایران اسلامی است و با انتخاب آن به عنوان پایتخت کتاب کشور نشان داده مردمانی فرهیخته دارد.

علی اصغر سیدآبادی دبیر این رویدادها در سخنانی گزارشی از برگزاری سومین دوره‌ی انتخاب پایتخت کتاب ایران و روستاها و عشایر دوستدار کتاب ارائه کرد.

سید آبادی با بیان اینکه دوست دارد به جای گزارش رسمی روایتی شخصی از این دو رویداد ارایه کند گفت: روز نخستی که ایده انتخاب پایتخت کتاب و روستاهای دوستدار کتاب را ارایه کردیم، کسی باور نمی کرد این حرکت با چنین استقبالی رو به رو شده و به پویشی مردمی در شهرها برای کتابخوانی منجر شود. آن روزها مدام در برابر این پرسش ها قرار می گرفتیم که مگر چند شهر داریم که شایستگی پایتخت کتاب شدن را داشته باشد؟آیا اصلا شهرها استقبال خواهند کرد؟ آیا 10-20 روستا در این جشنواره شرکت خواهند کرد؟ آیا بهتر نیست که به جای پایتخت کتاب، پایتخت فرهنگی و به جای روستای دوستدار کتاب، روستای دوستدار فرهنگ انتخاب کنیم که شامل همه چیز باشد که تعداد شهرها و روستاهایی که شرکت می کنندبیشتر شود؟

وی با اشاره به حمایت‌های آقای صالحی معاون فرهنگی وزارت ارشاد گفت: اولین گام این بود که استدلال کنیم، چرا کتاب و نه هیچ چیز دیگر. کار سختی نبود. کتاب هم در دسترس ترین عنصر فرهنگی در همه شهرها و روستاهاست، هم باسابقه ترین و هم تنها رسانه ای است که با همه میراث بشر پیوند دارد و ترویجش ترویج همه یافته ها و فضیلت ها و دانش ها و تجربه های بشر است. هر رشته علمی و فرهنگی و هنری آثارش را در کتاب به دیگران منتقل شده است و ترویج کتابخوانی همزمان می تواند ترویج معرفت دینی و فضایل اخلاقی و صنعت و کشاوزی و هنر و ... باشد.

مدیرکل دفتر مطالعات و برنامه ریزی فرهنگی وزارت ارشاد در ادامه گفت: نگرانی ما درباره روستاها خیلی زودتر از شهرها برطرف شد، چون بلافاصله پس از اعلام فراخوان تماس از روستاها شروع شد. روستایی را سراغ داشتیم که پس از اعلام فراخوان خانه خالی یکی از اهالی را کتابخانه کردند. پس از نخستین سال برگزاری در مناطقی که یک روستا برگزیده شده بود، فعالیت های کتابخوانی و کتابخانه ای افزایش پیدا کرد و امسال خوشحالیم که ... روستا و آبادی عشایری از چهارگوشه ایران رنگارنگ در جشنواره شرکت کرده اند.

سیدآبادی با اشاره به پیچیدگی‌های موجود پیش روی طرح انتخاب پایتخت کتاب ایران تصریح کرد: در الگوی طراحی شده، پرونده شهر باید به صورت مشارکتی و گروهی و با حضور نمایندگان دستگاه‌های دولتی و عمومی و تشکل‌های نشر و قلم و کتابفروشان و ... تدوین می‌شد و در نهایت رییس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی به نمایندگی از دستگاه‌های دولتی و شهردار به نمایندگی از نهادهای مردمی و عمومی آن را امضا و ارسال می‌کردند، اما این کار آسانی نبود و اختلاف سلیقه‌ها و گرایش های مختلف در برخی از شهرها مانع می‌شد و خودش تمرینی برای گفت‌وگو بود که به حمدالله با توفیق همراه بود. در ستاد برگزاری تهران هم همین الگو اجرا می‌شد و از آغاز طراحی و برنامه ریزی با مشارکت نهادها و دستگاه های مختلف انجام شد.

بنابر این گزارش، دبیر رویدادهای ترویج کتابخوانی در ادامه درباره تجربه نخستین دوره انتخاب پایتخت کتاب گفت: وقتی فراخوان اولین دوره انتخاب پایتخت کتاب و روستاهای دوستدار کتاب را منتشر کردیم، همه آن سوال ها در قالب نگرانی به جانمان افتاد. به شک افتادیم. راهش این بود که تلفن را برداریم و به مدیران شهرها زنگ بزنیم، قانعشان کنیم که در این رقابت حضور داشته باشند. تلفنها نگران‌ترمان کرد، آن اعتماد به نفسی که یک شهرکوچک در گوشه‌ای از ایران سودای دستیابی به عنوان پایتخت کتاب را داشته باشد، نبود. تازه وقتی مدیرفرهنگی شهر راضی می‌شد، راضی کردن شهردار و دیگر مدیران شهر کار آسانی نبود.

وی افزود: در یکی از همان اولین تماس‌ها مدیر یکی از شهرها که بعد پایتخت شد، گفت فکر می‌کنی با بودجه سالانه 14 میلیون تومان شرکت کردن در چنین رقابتی خنده‌دار نیست؟ البته آن روز خنده دار بود، اما آن شهر آن سال شرکت کرد و درست دو شب مانده به اعلام نتایج همان مدیر محترم تلفن زد که از نتیجه چه خبر؟ گفتم این تلفنت خنده‌دار نیست؟ خندید و گفت: من جایزه‌ام را برده‌ام! او 20 برابر بودجه سالانه‌اش تفاهمنامه و توافقنامه درباره کتابخوانی با دستگاه‌های شهرش امضا کرده بود و سال بعد که برای بازدید رفتیم بسیاری از برنامه‌ها عملیاتی شده بودند.

سیدآبادی همچنین گفت: امسال که اسامی 102 شهر شرکت کننده را مرور می کردیم، نام برخی از شهرها را نشنیده بودیم. در میان آن نام های ناشناس شهرهایی بودند که تازه شهر شده بودند. حالا که 20 شهر نامزد نهایی را نگاه می کنیم، شهرهایی را می‌بینیم که هنوز اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی ندارند، اما همه نهادها و دستگاه‌های عمومی و دولتی و غیردولتی‌اش برای ترویج کتابخوانی بسیج شده‌اند، این شهرهای کوچک با اعتماد به نفس به رقابت با کلان شهرها آمده‌اند و گاهی پیش افتاده‌اند، زیرا اساس کار در انتخاب پایتخت کتاب ایران بر کارجمعی و مشارکت دولت و بخش‌های غیردولتی و ایده‌های ابتکاری و نو استوار است نه لزوما بر بودجه.

وی با اشاره به پایتخت سال پیش کتاب ایران گفت: امسال برای ارزیابی فعالیت‌های ترویج کتابخوانی در نیشابور گزارشی تهیه و در آن فعالیت‌ها بر اساس برنامه‌ها سنجیده شد و نتیجه‌اش حاکی از موفقیت نسبی نیشابور در اجرای برنامه‌هایش بود. بخشی از این ارزیابی نیز سنجش تاثیر پایتخت کتاب در ترویج کتابخوانی نیشابور بود. برای این موضوع سفارش کتاب از توزیع کنندگان، میزان فروش نمایشگاه کتاب و همچنین میزان امانت کتاب در کتابخانه‌های عمومی نیشابور مورد ارزیابی قرار گرفت.

سیدآبادی در ادامه آماری از میزان افزایش فروش کتاب در نیشابور ارائه و اعلام کرد: بر اساس گزارش موسسه نمایشگاه های فرهنگی فروش نمایشگاه کتاب در نیشابور با برخی از مراکز استان مانند ارومیه، زنجان، گرگان و شهرکرد برابر و مبلغ 8 میلیارد و 500 میلیون ریال بود. نمایشگاه کتاب در نیشابور یکی از دستاوردهای انتخاب این شهر به عنوان پایتخت بود و معمولا فروش نمایشگاهی بر فروش کتابفروشی ها تاثیر منفی می گذارد، اما بر اساس گزارش تعاونی توزیع کنندگان سفارش کتاب از مراکز توزیع کتاب در سال 1395 نسبت به سال 1394 افزایش فروش داشته است.

وی افزود: در حوزه کتاب کودک و نوجوان میزان خرید کتاب از مراکز توزیع کتاب توسط کتابفروشی های نیشابور 67 درصد افزایش و کتاب های عمومی بزرگسال 21 درصد افزایش داشته است. بدیهی است که آمار مراکز توزیع بازار طبیعی و مردمی کتاب را دربرمی گیرد و شامل مراکز دولتی و کتابخانه ها نمی شود. هم چنین بنا بر آمار کتابخانه های عمومی نیشابور میزان امانت کتاب نسبت به سال گذشته بیش از 25 درصد افزایش داشته است.

سید آبادی در پایان با بیان اینکه خوشبختانه این دو رویداد به اتفاق مبارکی منجر شده است و آن هم ارتباطات شبکه ای بین شهرها و روستاهای دوستدار کتاب است، گفت: این ارتباطات از همان دوره اول در قالب گروه های ارتباطی غیر رسمی شکل گرفت، اما از سال گذشته پیشنهاد شد که این شبکه های غیررسمی رسمیت یابند و مقدمات راه اندازی شبکه شهرهای دوستدارکتاب و شبکه گروه های ترویج کتابخوانی فراهم شد. این سه شبکه بر اساس طرحی که آماده شده در قالب یک ستاد هماهنگی فعالیت خواهند کرد و امیدواریم که با تشکیل این ستاد برگزاری این رویدادها نیز توسط آن ادامه یابد.

«بوشهر» سومین پایتخت کتاب ایران شد
هیأت داوران سومین دورۀ طرح انتخاب پایتخت کتاب ایران، «بوشهر» را به‌عنوان پایتخت کتاب ایران معرفی کرد.
در مراسم اختتامیۀ انتخاب پایتخت کتاب ایران که عصر امروز (دوم اسفند ماه) در تالار وحدت برگزار شد، پس از بررسی پرونده شهرهایی که داوران مرحلۀ مقدماتی با بررسی پروندۀ 103 شهر، به داوری نهایی معرفی کرده بودند، شهر بوشهر، به‌دلیل برنامه‌های نوآورانه، مشارکت‌جویانه و منسجم و استفاده از ظرفیت‌های صنعتی، فرهنگی و هنری در تدوین برنامه‌های ویژۀ پایتخت کتاب ایران و همچنین، حمایت از طرح‌های ترویج کتابخوانی، به‌عنوان سومین پایتخت کتاب ایران معرفی شد.
لوح تقدیر وزرای کشور و فرهنگ و ارشاد اسلامی و لوح تقدیر کمیسیون ملی یونسکو به شهردار و مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی این شهر، اهدا شد. همچنین مبلغ 300میلیون ریال جایزۀ نقدی و یکصد‌میلیون ریال حوالۀ کتاب به این شهر اهدا شد.
سیدمحمد بهشتی، محمود آموزگار، سیدعباس صالحی، علیرضا مختارپور، احمد مسجدجامعی، عباس کرخی و عبدالمهدی مستکین، اعضای هیأت داوران سومین دورۀ طرح انتخاب پایتخت کتاب ایران بودند.
شهر‌های اصفهان، اِوَز، برازجان، تبریز، تفت، دزفول، دَمَق، زرند، کاشان، رفسنجان، کنگان، شبانکاره، شهرری‌، شهرضا‌، شهرکرد، شیراز‌، لاهیجان‌، ورامین و یزد دیگر شهرهای راه‌یافته به مرحله نهایی بودند.
مراسم اختتامیۀ سومین دورۀ طرح انتخاب پایتخت کتاب ایران و جشنوارۀ روستاها و عشایر دوستدار کتاب، تا ساعت 17 امروز در تالار وحدت ادامه دارد.

ه خ / س م